το βότανο του 21ου αιώνα
K. Θ. Μπουχέλος Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Το φυτό
Ροντιόλα είναι η «Ρόδιος ρίζα», στην οποία ο Έλληνας γιατρός και θεραπευτής Διοσκουρίδης, αφιέρωσε πολλές σελίδες για τις θαυματουργές ιδιότητές της.
Κατά τον Απολλώνιο τον Ρόδιο, « ... η Μήδεια χρησιμοποίησε το βότανο για να κατασκευάσει το φίλτρο που προστάτευσε τον Ιάσωνα στον άθλο που του ανέθεσε να εκτελέσει ο πατέρας της ο Αιήτης. Η Μήδεια επικαλέστηκε την προστάτιδα της, τη θεά Εκάτη κι εκείνη της έδειξε που θα μπορούσε να βρει το βότανο με το οποίο θα έσωζε τον Ιάσωνα. Με την ακατάβλητη ενέργεια του βοτάνου, ο Ιάσονας νίκησε τελικά τους ταύρους και τους στρατιώτες που ξεφύτρωσαν από τα δόντια του δράκου που έσπειρε... ».
Εκφύεται στα μεγάλα ύψη των αρκτικών και ορεινών περιοχών της Ευρώπης και της Ασίας. Δεν έχει καμία βιολογική συγγένεια με την κοινή τριανταφυλλιά, αλλά λόγω του παρόμοιου αρώματός της, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του ροδέλαιου.
Αν και ο Διοσκουρίδης χρησιμοποίησε πρώτος στην Παγκόσμια ιστορία το φυτό, Σουηδοί ερευνητές θεωρούν ότι και οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν τακτικά το Rhodiola, ενώ οι κινέζοι Αυτοκράτορες, έστελναν συχνά αποστολές στη Σιβηρία, για να τους φέρουν το πολύτιμο φυτό! Ιατροί της Μογγολίας την συνιστούσαν γιατην φυματίωση και τον καρκίνο.
Οι σοβιετικοί την χρησιμοποίησαν κατά τον συναγωνισμό τους με τη Δύση, στην Επιστήμη την Ιατρική και την φαρμακοβιομηχανία αλλά και στο Διάστημα και τους Ολυμπιακούς Αγώνες! Η χρυσή ρίζα του Rhodiola,έχει υπερυψωθεί από τους Ρώσους ερευνητές, καθώς έχει την ικανότητα να αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού σε διάφορα είδη στρες (χημικό, βιολογικό και στρες λόγω σωματικής ασκήσεως, της υψοφοβίας κ. ά.).
Χρήσεις και Ωφέλειες
Από το βότανο χρησιμοποιείται η ρίζα, ενώ το υπόλοιπο φυτό μπορεί να προστεθεί σε σαλάτες.
Το εκχύλισμα από ρίζα Rhodiola, αυξάνει την πνευματική και φυσική απόδοση, Επιδρά θετικά στο νευρικό σύστημα αυξάνοντας την αυτοσυγκέντρωση, τη μνήμη, τη δύναμηκαι την κινητικότητατου ανθρωπίνου σώματος, βελτιώνοντας την πνευματική ικανότητα και κυρίως ενισχύοντας την απόδοση στην εργασία. Μπορεί να βοηθήσει στην οξυγόνωση του εγκεφάλουκαθώς και των μυϊκών ιστών, ενισχύοντας καθοριστικά τα επίπεδα ενέργειας. Επίσης, μπορεί να μειώσει τη γενική κόπωσηπου εμφανίζεται κάτω από περιπτώσεις άγχους. Ανακουφίζει από το στρες αυξάνοντας τα επίπεδα της σεροτονίνης, της ντοπαμίνηςκαι άλλων νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου.
Φαίνεται επίσης ότι βελτιώνει την αναλογία λίπους - μυών και αυξάνει τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνηςκαι των ερυθροκυττάρων στο αίμα. Επίσης, περιέχει αντικαταθλιπτικούς παράγοντες και θεωρείται ότι διατηρεί την υγεία της καρδιάς.
Φαίνεται επίσης ότι βελτιώνει την αναλογία λίπους - μυών και αυξάνει τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνηςκαι των ερυθροκυττάρων στο αίμα. Επίσης, περιέχει αντικαταθλιπτικούς παράγοντες και θεωρείται ότι διατηρεί την υγεία της καρδιάς.
Έχει εξαιρετική χρησιμότητα σε περιπτώσεις ατονίας (μειωμένη απόδοση στην εργασία, δυσκολία στον ύπνο, μειωμένη όρεξη, ευερεθιστικότητα, υπέρταση, κεφαλαλγίες και κόπωση). Οι κυριότερες ιδιότητές της για την καρδιά, τους πνεύμονεςκαι το κεντρικό νευρικό σύστημα, οφείλονται κυρίως στην ικανότητά της να επηρεάζει τα επίπεδα και τη δράση των μονοαμινώνκαι των οπιοειδών πεπτιδίων, καθώς και των β - ενδορφινών.
![]()
Η ρίζα τουΡοντιόλα,δρα επίσης και ως αντικαταθλιπτικό. Η αντικαταθλιπτική και αγχολυτική δράση του Rhodiola σε σύγκριση με το Hypericum,το Ginkgo bilobaκαι το Panax ginsengείναιπιο ισχυρή και 5 φορές λιγότερο τοξική σε σχέση με το Panax ginseng. Έμφαση δίνεται στο γεγονός ότι το εκχύλισμα της Rhodiolaπαρουσιάζει και αναγεννητικές ιδιότητες, λόγω της δυνατότητάς του να αυξάνει την αποδοτικότητα των ενδοκυττάριων μηχανισμών αποκατάστασης του DNA.
Καθώς αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού στις τοξίνες, μπορεί να χρησιμεύσει, σε συνδυασμό με φαρμακευτικά αντικαρκινικά, στην αναχαίτιση αναπτύξεως όγκων κατά 39% και να μειώσει κατά 50% τις μεταστάσεις στα αδενοκαρκινώματα και το ουροποιητικό σύστημα. Η ιδιότητά της να αποκαθιστά την μεταβολική ισορροπία, βοηθά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνει τον αριθμό τωνφυσικών «killercells»στο στομάχι και τον σπλήνα.
Επίσης, εκτός από την ιδιότητά της να προστατεύει τους διαβητικούςκαι το ήπαραπό τις τοξίνες του περιβάλλοντος, ενεργοποιεί την λιποδιαλυτική διαδικασία για απώλεια βάρους του σώματος, την λειτουργία του θυρεοειδούς χωρίς να του προκαλεί υπερτροφία, βελτιώνει τη στυτική. λειτουργία, την πρόωρη εκσπερμάτισηστον άνδρα, αλλά κα βελτιώνει την...ακοή !
(ΑπόSaratikov, A.S. 1974 καιKucinskaite et al. 2004).
![]()
Αυτά τα ...ελάχιστα...
Στη συνήθως συνιστώμενη δοσολογία (300mgτην ημέρα), δεν συνοδεύεται από γνωστές παρενέργειες. Δεν συνιστάται η χρήση Rhodiola κατά τη διάρκεια της κυήσεως ή του θηλασμού και, χωρίς τη συναίνεση ιατρού, να μην χορηγείται σε παιδιά κάτω των 10 ετών. Συμβουλευθείτε τον κατάλληλο επιστήμονα ιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.
K. Θ. Μπουχέλος Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών